PORADNIK DOBORU SZCZELIW

Dławnice na szczeliwo miękkie są tradycyjnym i wciąż popularnym sposobem rozwiązywania konstrukcji uszczelnień dynamicznych. Uszczelnienie tego typu dławi przeciek pomiędzy elementem ruchomym, a obudową i jest kluczowe dla sprawności mikserów, pomp, zaworów i innych urządzeń przemysłowych w ruchu obrotowym. Przez dziesięciolecia szczeliwo było po prostu nasyconym smarem włóknem roślinnym umieszczonym w dławnicy pomiędzy korpusem pompy, a obracającym się wałem. Nadal zaletą tego rozwiązania jest prostota budowy i stopniowe  sygnalizowanie zużycia powiększającym się przeciekiem.
Nowoczesne systemy pompowe dysponują niezwykle szeroką gamą materiałów spełniających wysokie wymagania w zakresie odporności chemicznej, prędkości wału, ciśnienia i temperatury. Jakie szczeliwo najlepiej spełni oczekiwania użytkownika w określonych warunkach pracy? Jakie będzie najbardziej ekonomiczne? A jakie daje możliwość długiej nieprzerwanej pracy? W tym poradniku zostaną pokrótce omówione współczesne wysokosprawne materiały uszczelniające, które należy uwzględnić w przypadku większości zastosowań, a także kryteria doboru, które należy zastosować, aby podjąć jak najlepszą decyzję.

Szczeliwo dławnicowe - główne kryteria doboru

Istnieją cztery główne kryteria doboru szczeliwa, są to: odporność chemiczna lub poziom pH, prędkość liniowa wału, ciśnienie w układzie przepływu, temperatura medium. Szczeliwo jest zaprojektowane do promieniowej kompensacji szczeliny na obracającym wale, w ten sposób kontroluje wyciek medium i zapobiega utracie cennych płynów procesowych i niepotrzebnej emisji do środowiska. Dodatkowym kryterium do rozważenia jest ruch obrotowy wału. Rotacja wału generuje znaczne ilości ciepła na skutek tarcia i może powodować nadmierne zużycie elementów dławnicy. Ważne jest, aby dobrać taki rodzaj szczeliwa, który może wytrzymać zadane warunki pracy oraz jest chemicznie odporne na działanie medium roboczego.

Temperatura Tmax

W przypadku uszczelnień dynamicznych rozważanie maksymalnej temperatury T_max ma podstawowe znaczenie dla możliwości pracy danego szczeliwa. Większość materiałów ma dodatni temperaturowy współczynnik tarcia, co powoduje że po przekroczeniu pewnej krytycznej temperatury tarcie zaczyna wzrastać lawinowo. Zjawisko to zwykle prowadzi do przegrzania i zatarcia elementów maszyny, a w przypadku uszczelnień – do ich zapieczenia się i utraty właściwości uszczelniających. Temperatura medium też nie jest tożsama z temperaturą szczeliwa, gdyż na skutek tarcia dławnica pracuje w wyższej temperaturze. Przyjmuje się margines bezpieczeństwa, przynajmniej +/-50°C dla pomp wirowych pracujących bez dodatkowego systemu chłodzenia dławnicy. Dobrym rozwiązaniem jest stosowanie materiałów odpornych na zapiekanie się, opartych na graficie i włóknach węglowych. Kwestia temperatury może być także rozwiązana konstrukcyjnie, przez dodatkowy system przepłukiwania uszczelnienia. Nie zmienia to jednak faktu, że dobór szczeliwa pod względem zakresu temperaturowego ma kluczowe znaczenie, a jego pominięcie może prowadzić do natychmiastowej awarii urządzenia.

Ciśnienie i współczynnik pV

Miękka struktura materiału uszczelniającego nie ulega degradacji pod wpływem tylko jednego czynnika jakim jest ciśnienie. W uszczelnieniach dynamicznych, którymi są uszczelnienia dławnicowe pomp i zaworów, zużycie szczeliwa zwykle następuje na skutek tarcia. Tarcie to jest wynikiem jednoczesnego działania ruchu i ciśnienia w szczelinie roboczej. Z pewnym przybliżeniem możemy przyjąć, iż szybkość zużywania się uszczelnienia dynamicznego jest wprost proporcjonalna do iloczynu prędkości liniowej VL i ciśnienia medium p, a odwrotnie proporcjonalna do pewnego współczynnika obciążenia dynamicznego pV, charakterystycznego dla danego materiału. Współczynnik pV to iloczyn ciśnienia i prędkości liniowej, które mogą jednocześnie wystąpić w uszczelnieniu z użyciem tego materiału. Parametr pV charakteryzuje materiały uszczelnień pod względem odporności na ścieranie i zasadniczo nie określa dopuszczalnych zakresów ciśnienia, które zależą w dużym stopniu od konstrukcji samych dławnic, ale wskazuje, przy jakich ciśnieniach p i prędkościach V wału materiał uszczelniający zachowa porównywalną trwałość. Dlatego przy ocenie przydatności szczeliwa do zastosowań dynamicznych dobrze jest porównywać współczynniki obciążenia dynamicznego – pV, a nie tylko dopuszczalne ciśnienia robocze.

Poziom pH

Aby szczeliwo nie ulegało degradacji na skutek chemicznego oddziaływania pompowanego medium, ewentualnie płynów używanych do przepłukiwania lub czyszczenia instalacji należy określić maksymalny zakres pH na jaki może być narażone uszczelnienie. Jak wiemy, materiały z włókna, a szczególnie z włókna naturalnego ulegają szybkiej degradacji pod wpływem żrących płynów, czyli w środowisku kwasowym lub zasadowym. Dlatego określenie zakresu pH na jakie będzie narażone uszczelnienie jest kluczowe dla jego trwałości. Dobrą praktyką jest stosowanie materiałów o odporności w pełnym zakresie pH 0-14, wyklucza to oczywiście włókna naturalne, ale i tak pozostawia sporą przestrzeń materiałów do wyboru i gwarantuje duży margines bezpieczeństwa.

Prędkość wału

Ruch pomiędzy wałem, a uszczelnieniem w dwojaki sposób może prowadzić do zużycia: przez ścieranie materiału szczeliwa i przez wytwarzanie ciepła tarcia, i co za tym idzie, termiczną degradację uszczelnienia. Zjawiska te nasilają się wraz ze wzrostem prędkości liniowej wału VL, dlatego ma to kluczowe znaczenie dla określenia warunków pracy szczeliwa. Większość producentów pomp i urządzeń w ruchu obrotowym podaje prędkość obrotową wału określając ilość obrotów na minutę (obr/min). W celu obliczenia prędkości liniowej V_L w szczelinie roboczej pomiędzy wałem a szczeliwem należy użyć prostej formuły: średnica wału x 3,14 x obr/min. Aby otrzymać wynik w m/s zgodny ze standardem układu SI, do obliczeń należy przyjąć wielkości w metrach, a wynik podzielić przez 60.

Ciepło tarcia powstaje, gdy uszczelnienie jest dociskane do zewnętrznej powierzchni tulei wirującego wału, aby utworzyć uszczelnienie. Wyższa dopuszczalna prędkość liniowa V_L szczeliwa wynika z jego niższego współczynnika tarcia i dobrej impregnacji, a także z wyższej odporności termicznej samego szczeliwa. Materiały o strukturze homogenicznej, jak ekspandowany grafit i PTFE lepiej utrzymują film smarujący na powierzchni tulei niż materiały włókniste. W przypadku uszczelnień dławnic zaworów, parametr prędkości liniowej V_L nie ma większego znaczenia, natomiast w pompach, szczególnie wirowych, jest kluczowy dla trwałości uszczelnienia. Dlatego przy ocenie szczeliwa do pomp należy zwrócić szczególną uwagę na ten parametr, im jest on lepszy tym dłuższej pracy uszczelnienia można się spodziewać. Można przyjąć, iż szczeliwa dławnicowe przeznaczone do pomp wirowych powinny spełniać warunek prędkości liniowej VL na poziomie 15 m/s.

Kryteria drugorzędne

Niestety nie są to wszystkie kryteria, które należy rozważyć przed dokonaniem wyboru odpowiedniego szczeliwa. Pozostają jeszcze ważne kwestie do rozważenia związane ze stanem i konstrukcją urządzeń, które będziemy uszczelniać, warunki higieniczne, ryzyko zanieczyszczenia medium oraz kwestie ekonomiczne.

Stan urządzeń

Należy zwrócić uwagę na wszelkie niedociągnięcia części mechanicznych. Najczęstszym problemem jest zużycie tulei i bicie wałka, ale również trzeba skontrolować dławicę pod względem stanu powierzchni i korozji. Stan i gładkość powierzchni tulei ma kluczowe znaczenie dla prawidłowej pracy szczeliwa i powoduje, że zadowalającą szczelność można uzyskać już przy mniejszych naciskach dławika, co ma kluczowy wpływ na poziom tarcia w szczelinie roboczej, temperaturę i szybkość zużywania się szczeliwa.

System przepłukiwania

Istotnym zagadnieniem w doborze szczeliwa jest również sama konstrukcja dławnicy, jak obecność pierścieni rozstawczych, systemów przepłukiwania, chłodzenia lub systemów cieczy zaporowej. Systemy te pozwalają chronić uszczelnienie przed wnikaniem cząstek ściernych, obniżyć tarcie i temperaturę i w efekcie tego kilkukrotnie wydłużyć żywotność uszczelnienia. Zastosowanie szczeliwa o wyższych parametrach pozwala też zaoszczędzić znaczną ilość wody zużywanej do przepłukiwania w tych systemach. Dławnice z pierścieniem rozstawczym mogą nawet pracować bezwyciekowo pod warunkiem odpowiedniego dobrania ciśnienia pośredniego i zastosowania szczeliwa grafitowego od strony atmosferycznej.

Warunki higieniczne

Wysokie normy sanitarne w przemyśle spożywczym, farmaceutycznych i kosmetycznym zawężają bardzo krąg materiałów dopuszczonych do stosowania w uszczelnieniach. Ogólnie można przyjąć, iż podstawową wskazówką są wytyczne FDA, która dopuszcza stosowanie szczeliwa z PTFE i aramidu w aplikacjach higienicznych, ale na rynku Europejskim obowiązuje rozporządzenie EU 10/2011, które wymaga szczegółowych badań laboratoryjnych migracji do płynów modelowych dla każdego typu materiału z osobna. Inną kwestią jest zagadnienie ryzyka zabarwienia, jak przy produkcji papieru czy farb i lakierów. W tych przypadkach należy unikać stosowania uszczelnień na bazie grafitu, włókien węglowych oraz szczeliwa impregnowanego grafitem, smarem, łojem itp.

Kwestie ekonomiczne

Różnorodność materiałów, które można użyć do konstrukcji szczeliw jest ogromna, tak samo jak ogromny jest rozrzut cen tych materiałów. Szczeliwo ze sznura konopnego nasyconego smarem może być 10 razy tańsze od szczeliwa na bazie włókien wysokowęglowych. Niewątpliwie sukces zapewnia właściwy dobór szczeliwa pod względem warunków pracy, ale również należy posiadać wiedzę i własne doświadczenie, jak sprawdzają się poszczególne rozwiązania w danej aplikacji. Niekoniecznie droższy materiał zagwarantuje dłuższą pracę uszczelnienia. Podstawą jest przeprowadzenie praktycznej próby. Na pewno w kalkulacjach należy uwzględnić koszty przestoju i wymiany szczeliwa, które niejednokrotnie mogą przewyższyć koszt zakupu nawet najdroższego sznura uszczelniającego.

Komponenty bazowe szczeliw

Z ogromnej różnorodności materiałów uszczelniających, tak naprawdę znaczenie dla konstrukcji szczeliw ma tylko pięć podstawowych, są to: włókna naturalne, grafit elastyczny, PTFE, aramid i włókna węglowe. Materiały te pokrywają ponad 90% zapotrzebowania rynku. Każde z nich posiada charakterystyczne cechy, które predestynują go do określonych aplikacji, a z niektórych czynią wręcz materiał niezastąpiony. Kolejnym zagadnieniem w konstrukcji szczeliw są impregnaty, ich zadaniem jest uszczelnienie porów, poprawienie właściwości ślizgowych i odprowadzania ciepła. Najbardziej efektywne impregnaty to dyspersja PTFE i grafit, który może występować w różnej formie, jako grafit płatkowy lub gotowe dyspersje w oleju. Inne popularne, ale mniej efektywne impregnaty to typowe środki smarne, jak wazelina, oleje, parafiny.

Włókna naturalne

Bawełna, ramia, len i konopie to naturalne włókna roślinne, tradycyjnie używane w uszczelnieniach dławnicowych. Szczególnie dobrym rozwiązaniem jest połączenie włókien naturalnych rami z impregnacją PTFE. Dzięki temu możemy uzyskać doskonałe właściwości mechaniczne, odporność na zużycie cierne, a zarazem elastyczność i niskie tarcie. Szczeliwo takie zapewnia szczelność przy niższych naciskach dławika, przy czym jest ono neutralne i może być stosowane w warunkach higienicznych. Niestety, podobnie jak i inne substancje organiczne tak i włókno naturalne łatwo ulega wpływom czynników biologicznych i chemicznych, a zakres temperatur pracy jest bardzo ograniczony.

• Parametry operacyjne: T_max 120°C / pH 5-9 / V_L 6 m/s
• Cechy charakterystyczne: materiał naturalny i ekologiczny o niskim koszcie.
• Obszary zastosowań: szczeliwo z włókien naturalnych najczęściej jest stosowane do wody czystej, w pompach obiegowych, solanki gdzie temperatura jest ograniczona i nie występuje znaczne ryzyko wpływów chemicznych. W szczególności są to pompy oraz kompresory z pierścieniem wodnym, uszczelnienia wałów napędowych łodzi, turbin hydroelektrowni.

Grafit elastyczny

Grafit elastyczny jest wytwarzany z grafitu płatkowego przez interkalację i ekspandowanie kryształów. Następnie ekspandowana masa jest walcowana do cienkiej folii lub formowana do postaci przędzy, która jest bazą do produkcji szczeliwa i taśm uszczelniających. Grafit elastyczny dziedziczy najlepsze cechy swego prekursora, jak: bardzo dobra odporność termiczna i chemiczna, przewodność cieplna i właściwości samosmarujące, a ponadto zyskuje miękkość i elastyczność, które to predestynują go do zastosowań jako materiał w technice uszczelnień. Szczeliwa grafitowe są całkowicie odporne na szoki cieplne i ryzyko przegrzania dławnicy, gwarantują niskie tarcie w każdych warunkach, nawet po zaniku płynnego filmu smarującego i zużyciu innych dodatków smarujących. Dlatego, dla szczeliwa grafitowego maksymalna prędkość liniowa wału jest praktycznie nielimitowana, ograniczona tylko rozwiązaniami konstrukcyjnymi pompy.

• Parametry operacyjne: T_max 450°C / pH 0-14 / V_L 40 m/s
• Cechy charakterystyczne: odporność termiczna i niskie tarcie.
  Obszary zastosowań: grafit najlepiej sprawdza się w uszczelnieniach dynamicznych pomp wirowych do wody, związków ropopochodnych i innych chemikaliów, zwłaszcza w warunkach wysokich prędkości obrotowych i wysokich ciśnień. Grafit stanowi też podstawę uszczelnień do armatury energetycznej w wysokim zakresie ciśnień i temperatur.

PTFE ekspandowane

PTFE jest jednym z tworzyw o najwyższej odporności chemicznej. Wytrzymuje działanie silnych utleniaczy, ozonu i promieniowania UV, a przy tym posiada wysoką odporność termiczną i szczególnie niski współczynnik tarcia. Do produkcji materiałów uszczelniających stosuje się PTFE uzyskany w wyniku polimeryzacji suspensywnej dwojakiego rodzaju: w wersji białej, o 100 % czystości i w wersji czarnej, inkorporowanej grafitem. Pasemka PTFE są ekspandowane i orientowane liniowo, a następnie formowane w elastyczną przędzę, która jest bazowym surowcem do splatania szczeliw o różnych profilach. Czyste, białe PTFE jest przeznaczone do aplikacji higienicznych i posiada aprobatę FDA, a co ważniejsze Atest Jakości Zdrowotnej UE 10/2011 do kontaktu ze środkami spożywczymi, wymagany na rynku Europejskim. Grafitowane PTFE zapewnia lepsze warunki ślizgowe i lepsze odprowadzanie ciepła, dzięki czemu gwarantuje dłuższą żywotność i może być stosowany w wyższym zakresie zarówno ciśnień, jak i prędkości wału.

• Parametry operacyjne: T_max 260°C / pH 0-14 / V_L 15 m/s z grafitem 25 m/s
• Cechy charakterystyczne: odporność chemiczna, niskie tarcie i łatwy montaż.
• Obszary zastosowań: uszczelnienia dławnicowe pomp, nurników mikserów w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym i spożywczym, gdzie wymagane są sterylne warunki lub atesty higieniczne. W przypadku PTFE z dodatkiem grafitu można je uznać za szczeliwo uniwersalne o bardzo szerokim spektrum zastosowań, jednak z wyjątkiem cieczy silnie zanieczyszczonych, ściernych lub łatwo krystalizujących.

Włókna aramidowe

Aramid to włókna syntetyczne o charakterystycznym żółtym kolorze, znakomitej wytrzymałości i odporności na ścieranie. Aramid znany jest, przede wszystkim, ze swych zastosowań w osłonach balistycznych, jak hełmy i kamizelki kuloodporne, dlatego w technice uszczelnień używany jest w przypadku cieczy zanieczyszczonych cząstkami stałymi, mediów ściernych i łatwo krystalizujących. Niestety, włókno aramidowe łatwo wyciera wał, ewentualne tuleję ochronną wału, dlatego w uszczelnieniach dynamicznych musi być impregnowane środkiem smarnym o wysokiej sprawności i trwałości. Innym rozwiązaniem są szczeliwa splatane hybrydowo z materiałem o dobrych właściwościach ślizgowych jak PTFE i stosowanie hartowanej tulei ochronnej wału o twardości na poziomie 50 - 60 HRC. W splotach hybrydowych dominują trzy wzory, są to: splot narożnikowy przeznaczony do pomp tłokowych i zaworów, splot zebra do pomp wirowych i mikserów oraz splot zebra-narożnikowy do uniwersalnych zastosowań lub jako skrajne pierścienie zamykające dla ochrony szczeliwa przed wpływem cząstek stałych.

• Parametry operacyjne: T_max 260°C / pH 3 - 12 / VL 10 m/s
• Cechy charakterystyczne: wysoka wytrzymałość mechaniczna.
• Obszary zastosowań: szczeliwo aramidowe stosuje się w uszczelnieniach pomp mediów najbardziej zanieczyszczonych lub krystalizujących, do pracy z mediami ściernymi w pompach ścieków, hydrotransporcie i w systemach drenażu, a także w przemyśle spożywczym i papierniczym. Pierścienie aramidowe są idealnym rozwiązaniem na pierścienie zamykające w zestawach pakunków ze szczeliwem miękkim. W takich zestawach, pierścienie skrajne zabezpieczają cały pakiet przed penetracją cząstek ściernych, redukują tarcie i poprawiają żywotność uszczelnienia.

Włókna węglowe

Ciągle zyskujące na znaczeniu w technice włókno węglowe jest lekkie i wytrzymałe, a przede wszystkim, jest odporne na wysokie temperatury i ścieranie, co ma kluczowe znaczenie w konstrukcji uszczelnień dynamicznych. Włókno węglowe wytwarza się w wyniku pirolizy i karbonizacji bogatych w węgiel prekursorów, a następnie przez rafinację i grafityzację osiąga się wysoką wytrzymałość i czystość ponad 98%. Właściwości włókna węglowego są podobne do grafitu z tym, że dzięki strukturze włóknistej możliwe jest jego splatanie, a wytrzymałość wielokrotnie przewyższa inne materiały włókniste. Co więcej, włókno węglowe ma dodatni współczynnik temperaturowy wytrzymałości, co powoduje, że wraz ze wzrostem temperatury wzrasta też wytrzymałość, a przy tym polepszają się własności ślizgowe. Z powodzeniem materiał ten wytrzymuje 900°C w środowisku redukcyjnym, dlatego mimo wysokich kosztów, cały czas zyskuje na znaczeniu w technice uszczelnień.

• Parametry operacyjne: T_max 600°C / pH 0 - 14 / V_L 20 m/s
• Cechy charakterystyczne: odporność termiczna i wysoka wytrzymałość.
• Obszary zastosowań: naprawy i serwis armatury przemysłowej i energetycznej, gdzie doskonale sprawdza się jako zamiennik pre-formowanych pierścieni grafitowych GDR i może zapewnić najwyższe standardy szczelności, na poziomie norm API włącznie. Szczeliwo z włókien węglowych również wykorzystywane jest na pierścienie zamykające w zestawach z grafitem i do uszczelniania pomp mediów o silnym oddziaływaniu dynamicznym, gdzie dodatkowo wymagana jest odporność chemiczna i termiczna.

Czynniki optymalizacji

Przy wyborze szczeliwa, a właściwie dla optymalizacji tego wyboru, należy wziąć pod uwagę rodzaj aplikacji. W tym przypadku należy rozważyć specyficzne warunki pracy urządzeń, jak: wysoka prędkość wału w pompach wirowych, duża powierzchnia tarcia w pompach tłokowych, wysokie ciśnienie w zaworach lub duże naprężenia promieniowe w mikserach. Nie ma uniwersalnego materiału uszczelniającego, to specyficzne cechy budowy szczeliw predestynują je do określonych aplikacji, jak na przykład obecność wzmocnień metalowych w szczeliwach zaworowych lub wzmocnień aramidowych w szczeliwach do mediów ściernych. W kartach technicznych podane są parametry eksploatacyjne z uwzględnieniem specyfiki danej aplikacji. Pozwala to szybko ocenić, jakie szczeliwo w jakich zastosowaniach powinno sprawdzić się najlepiej.

Wielkość oferty szczeliw dławnicowych jest przytłaczająca, wiele pozycji z tej oferty ma swoje zamienniki, a ceny z pozoru tego samego materiału mogą się znacznie różnić. Sytuacja ta jest spowodowana nie tylko różnicą kosztów produkcji i sprzedaży. Z pozoru te same materiały, a raczej te same włókna mogą się diametralnie różnić strukturą wewnętrzną, co będzie miało wpływ na osiągi i przydatność wykonanych z nich uszczelnień. Problem ten dotyczy szczególnie drogich włókien. Włókno węglowe to bardzo pojemny termin i mogą pod tym mianem występować zarówno zaawansowane włókna o wysokiej wytrzymałości i odporności termicznej, jak i zwęglone włókna akrylowe, których wytrzymałość nie koniecznie przekracza poziom włókien naturalnych.

Niewątpliwe, jednym z najważniejszych czynników optymalizacji jest posiadanie odpowiedniej wiedzy i umiejętność jej wykorzystania. Zestawmy i porównajmy najistotniejsze cechy eksploatacyjne materiałów używanych na szczeliwa dławnicowe w tabeli. Eliminując kolejne pola tej tabeli możemy coraz bardziej zawężać selekcję, aż do ostatniej kolumny, która pozwala ocenić potencjalny koszt jego zakupu. Oczywiście, taką tabelę selekcji możemy tworzyć na podstawie innych kryteriów i dla dowolnych analizowanych materiałów.

Najczęściej stosowane rodzaje szczeliw

Mimo bardzo szerokiej oferty (większość dostawców oferuje przynajmniej 20 do 30 rodzajów szczeliw) tak naprawdę znaczenie rynkowe ma tylko kilka z nich. Szukając optymalnego rozwiązania, najpierw należy rozważyć te najczęściej wykorzystywane, w myśl zasady Pareto 80/20, że tylko 20% badanych obiektów wpływa aż na 80% zasobów. W naszym przypadku te 20% obiektów, to tylko 5 typów, które w ocenie ilościowej pokrywają ponad 80% zapotrzebowania na szczeliwa wysokosprawne.

Szczeliwo dławnicowe Grafopak GRA 450

Szczeliwo z elastycznego grafitu z dodatkiem włókien nośnych i inhibitora. Jest to typowe szczeliwo do zastosowań dynamicznych, świetne warunki ślizgowe, dobra przewodność cieplna, wysoka odporność na temperatury i wpływy chemiczne. Szczeliwo grafitowe gwarantuje niezawodność i dobre efekty ekonomiczne, ale wymaga starannego montażu i dobrego stanu urządzeń. Grafopak GRA 450 ma największy udział w rynku szczeliw, jest to ponad 30% wszystkich aplikacji.

Szczeliwo dławnicowe Tefapak GRF 260

Szczeliwo wykonane z grafitowanego PTFE. Materiał ten łączy w sobie wszystkie najlepsze cechy materiału uszczelniającego do zastosowań dynamicznych, jak niskie tarcie, elastyczność, odporność w najbardziej pożądanych zakresach, łatwość i pewność montażu. Tefapak GRF 260 to najbardziej uniwersalny, a zarazem łatwy w użyciu sznur uszczelniający, jego udział w rynku wynosi 20%.

Szczeliwo dławnicowe Tefapak PUR 200

Szczeliwo w kolorze białym wykonane z PTFE o wysokiej czystości. Materiał ten, może nie posiada tak dobrych właściwości ślizgowych jak grafitowane PTFE, ale za to jest neutralny, nie powoduje ryzyka zabarwienia, a przede wszystkim zapewnia warunki higieniczne. Tefapak PUR 200 posiada aprobatę FDA i atest jakości zdrowotnej UE 10/2011 oraz jest najpopularniejszym ze szczeliw w zastosowaniach higienicznych z udziałem w rynku wynoszącym około 15%.

Szczeliwo dławnicowe Inkograf IGP 600

Szczeliwo z grafitu ekspandowanego o wysokiej czystości, zbrojone drutem ze stopu Inconel® oraz wyposażone w system anody protektorowej dla ochrony przed korozją galwaniczną. Szczeliwo to, właściwie jest kompozytem metalowo-grafitowym o strukturze odpornej na jednoczesne działanie wysokich ciśnień i temperatur. Szczeliwo Inkograf IGP 600 jest wykorzystywane wyłącznie do wykonywania uszczelnień w armaturze wysokiego ciśnienia, jego udział w rynku wszystkich szczeliw wynosi 8%.

Szczeliwo dławnicowe Arampak XG 340

Szczeliwo aramidowe, splecione z grafitowanym PTFE o charakterystycznym żółto-czarnym pasiastym wzorze. Arampak XG, a także ZG, AG, i XP to specjalna seria szczeliw o wysokiej odporności na media ścierne i silnie zanieczyszczone. Hybrydowy splot aramidu z PTFE poprawia właściwości ślizgowe, elastyczność i odprowadzanie ciepła, zachowując jednocześnie wysoką wytrzymałość. Szczeliwo Arampak XG 340 do mediów ściernych posiada udział rynkowy około 8%.

Należy wykorzystać możliwości jakie dają współczesne zaawansowane materiały uszczelniające. W urządzeniach przemysłowych dają one zwykle lepsze efekty niż uszczelnienia mechaniczne, zarówno w zakresie kosztów eksploatacji, jak i niezawodności. Co należy podkreślić, dławnice na szczeliwo miękkie cechuje prostota budowy, łatwość montażu oraz minimalne ryzyko nagłej awarii. Użytkownicy mają samodzielną możliwość doboru materiału uszczelniającego i optymalizacji rozwiązania w zależności od ciśnienia, temperatury i rodzaju czynnika roboczego. Mimo pozornie przestarzałej idei, szczeliwa sznurowe mają szereg zalet, gdyż zużycie takiego uszczelnienia jest stopniowo sygnalizowane, urządzenia z powiększającym się przeciekiem mogą nadal pracować, obsługa może łatwo przewidzieć konieczność i termin wymiany szczeliwa, operacja wymiany jest szybka, a szczeliwo do wymiany może być szybko dostarczone lub znajduje się we własnym magazynie.

Należy kierować się jakością i wydajnością – to ostatnia rada dla użytkowników stających przed wyborem odpowiedniego materiału na szczeliwo. Ta prosta zasada pozwala ograniczyć ryzyko i oszczędzać środki. Mimo, iż trzeba ponieść wyższy koszt początkowy związany z zakupem lepszego materiału, później oszczędzamy na jego eksploatacji. Ale główna korzyść polega na ograniczeniu ryzyka awarii i zmniejszeniu częstotliwości wymian szczeliwa. Jak wiemy, operacja wymiany szczeliwa, to wyłączenie urządzenia z ruchu, co wiąże się z dużo wyższymi kosztami aniżeli koszt zakupu samego szczeliwa.